27 paź Historia przedsiębiorczej Łodzi

Łódź jako miasto przedsiębiorstw włókienniczych stanowiło centrum tego przemysłu w Polsce. Ponad 80% wyrobów tekstylnych w latach świetności tej branży pochodziło właśnie z regionu łódzkiego.

Co spowodowało, że ten region był tak atrakcyjny dla przyszłych włókienników? Złożyło się na to kilka czynników. Przede wszystkim głównym powodem umiejscowienia włókienniczego centrum Polski w Łodzi był łatwy dostęp do bieżącej wody, która jest jedną z najważniejszych potrzeb tego przemysłu. Dodatkowo centralne położenie znacznie ułatwiało późniejszy eksport materiałów w inne regiony Europy. Ponadto dostęp do materiałów budowlanych z okolicznych lasów znacznie ułatwił szybki rozwój małych fabryk.

Pierwsze wzmianki o osadach włókienniczych, w tym regionie pochodzą już z 1820. Na woli dekretu autorstwa Rajmunda Rembelińskiego z Komisji Województwa Mazowieckiego utworzono osadę Nowe Miasto oraz Łódkę. Można śmiało powiedzieć, iż były to pierwsze wyspecjalizowane lokalne produkcje, które przyczyniły się do znacznego rozwoju włókienniczej Łodzi. W późniejszych latach okolicznym miastom i miasteczkom, takim jak Gostynin, Dąbie, Łęczyca, Zgierz i Przedecz nadano prawa fabrykanckie, co pozwoliło na szybki rozwój branży włókienniczej.

Pierwsze zakłady włókiennicze były raczej niepozorne. Kilka krosien , kadzi, trochę akcesoriów do wyrabiania materiałów – od tego zaczynała większość przedsiębiorców, którzy zdecydowali się rozwinąć swoją firmę właśnie na tych terenach. Atrakcyjność tego regionu była na tyle duża, że zaczęli się tu osiedlać nie tylko Polacy, ale też Żydzi, Niemcy i Rosjanie.

Dzięki szybkiemu wzrostowi zainteresowania Łódzkim włókiennictwem oraz zwiększającą się produkcją materiałów w 1851 r. zniesiono granicę celną z Rosją. Od tej pory był to jeden z głównych kierunków eksportu materiałów tekstylnych. W tym samym roku Anglia zniosła zakaz wywozu maszyn przędzalniczych, co spowodowało znaczny rozrost branży włókienniczej i pozwoliło na zastosowanie produkcji masowej. Dodatkowo w 1866 r. uruchomiono stałe połączenie kolejowe, co wydatnie przyczyniło się do szybszego rozwoju Łodzi.

Wraz z dynamicznie rozwijającą się gospodarką, miasto poszerzało swoje możliwości. I tak Łódź w 1898 roku uruchomiła pierwszą elektryczną linię tramwajową. Dzięki temu możliwości transportowe oraz komunikacyjne pracowników fabryk wzrosły. W latach 40. XIX wieku nastąpił największy rozwój pod względem struktur miejskich oraz przedsiębiorczych. Jedną z najbardziej rozpoznawalnych fabryk z tamtego okresu jest Biała Fabryka, która mieści się tuż obok siedziby Międzynarodowego Instytutu Rozwoju, nieopodal Piotrkowskiej 276.